Door: Wim Hermans
De kapel Onze Lieve Vrouw van Goeden Raad, de Mariakapel aan het Lang Hout in Maasbree, kent een bijzondere geschiedenis. Juist nu. in de periode van bevrijdingsherdenkingen in deze streek. komt dat verhaal extra tot leven.
Reden om op bezoek te gaan bij Mien en Piet Rooyakkers van het Lang Hout, de buren van de kapel.
Mien en Piet zorgen inmiddels zo’n 20 jaar voor het dagelijks onderhoud van De Kapel Langhout, zoals die in de volksmond genoemd wordt. Schoonhouden, een vers bloemetje, de kaarsen aan, het perk rondom verzorgen en geregeld ook bezoekers te woord staan.
Voorheen zorgden daar de families Muysenberg, Joosten en Hermans, wonende in de nabijheid jarenlang voor.
Bij de herdenking van 75 jaar bevrijding in Maasbree heeft de buurtvereniging ’t Heeske, waar het Lang Hout deel van uitmaakt, een bijzondere en waardige bijeenkomst rond de kapel georganiseerd voor vele belangstellenden en met gelegenheid na te praten op locatie bij Piet en Mien.
De kapel dankt haar bestaan namelijk aan de bevrijdingsperiode. Of beter gezegd aan de periode die vooraf ging aan de bevrijding van Maasbree. Beelden van een terugtrekkende bezetter die de omgeving afstroopte en zo veel mogelijk mannen verraste en gevangen nam om te werk te stellen in de nabije wapenfabrieken komen voorbij. Een golf van keiharde razzia’s vond plaats. De gelovigheid in deze streek bood de vijand nog een extra kans. De zondagochtendmis werd door velen ondanks de verraderlijke situatie bezocht en daar maakten de Duitsers sluw gebruik van. In vele kerken werden de bezoekers verrast door invallende soldaten die de mannen gevangen namen en mee afvoerden. Richting werkkampen.
Piet en Mien vertellen over de groepen gevluchte mannen die zich in Maasbree schuil hielden in het moerassig en begroeid gebied van het Lang Hout. Over de groep mannen die elkaar en Maria een gelofte deden. Verschillende van hen woonden in of rond dit gebied. Mijn vader Gies was een van hen. Zo ook Sjang Timmermans, bekend als De Roggelse Sjang. Sjang heeft de toedracht opgeschreven. Hij beschrijft de omstandigheden van het zich verscholen houden met de nodige angstige momenten, de dankbaarheid naar de buurt die hun verzorgde en bij onraad waarschuwde en de gelofte die de mannen aan elkaar deden.
Zijn zoon Frits Timmermans (Frits van de Roggelse) heeft het verhaal van vader Sjang beschikbaar gesteld en vat samen:
“De kapel aan het Langhout te Maasbree is na de oorlog gebouwd en was de vervulling van een belofte die in oktober 1944 werd gedaan door een aantal onderduikers die in het nabijgelegen Langhout hun toevlucht hadden gezocht.
In zware nood, tijdens de razzia van de Duitse soldaten, beloofden zij een kapel op te richten als allen deze klopjacht zouden overleven en weer heelhuids thuis zouden komen.
Een van die mannen was Sjang Timmermans, die op tijd vluchtte en zodoende aan die razzia ontsnapte.
Het leven als onderduiker en de vervulling van de belofte heeft hij in een van zijn talloze geschriften hieronder beschreven”.
Het verhaal van Sjang:
-October 1944-
Oktober 1980; het is zes en dertig jaar geleden dat wij als “vogelvrij” leefden in het Langhout, partizanen zouden de moffen weken later zeggen. Het was toen rustig herfstweer, maar wij leefden allen in spanning, elke minuut en dag en nacht. Van verre gromde het front, wij hoorden granaten afschieten en inslaan, vooral in de nacht. Ze waren nog te ver af om ons te bereiken en wij hadden trouwens meer angst voor de razzia’s van de moffen. Als wij gepakt zouden worden konden wij het ergste vrezen. Om half zeven ’s avonds lagen wij gekleed naast elkaar op takken en strobossen, onder een dekzeil. Er werd gedempt gepraat, ook vlakbij waar de politie van Helden en Tegelen en boeren van Helden ondergedoken zaten.Verder aan de Breetse kant waren nog enkele hutten met meest zeer jonge kerels die erg onvoorzichtig waren door luid te praten. Wij kregen elke dag de “ondergrondse” berichten die wij net zo goed nodig hadden als eten en drinken. Ook twee Poolse jongens, waarbij een officier, waren steeds benieuwd naar berichten van het front, maar bleven op hun hoede. Ze wisten wat het betekende als de mof je te grazen had. De morgen begon als de fazanthanen vlakbij begonnen te schreeuwen. Die leefden zich toen uit. Er werd door de moffen niet op hun, maar op ons gejaagd. Bij het opkomen van het licht zag men sluipende gestalten die een plaatsje zochten tussen de ruigte om de behoefte te doen. Het was goed opletten waar je op je hurken ging zitten door de vele brandnetels overal. Er werd gedempt gepraat en gehoest en ieder wist waar hij wezen moest om iets te “bikken”en te drinken. De meesten van de Breetsen slopen als eenden achter elkaar door het groen naar de blokhut waar moeder Muysenberg de gastvrouw was en behalve voor haar negen kinderen ook nog voor een bende onderduikers te zorgen had, geholpen door haar oudste meisjes.
Mijn waarschuwing om te vluchten nu het nog kon werd in de wind geslagen. De bladeren gingen vallen en wij konden nauwelijks onze schuilhutten in en uit komen zonder gezien ( en gehoord) te worden door de moffen die vlakbij loopgraven maakten. Toen is die ellende van de razzia voor mijn makkers van het Langhout begonnen…
Maar wij hadden in een benauwde tijd een belofte gedaan. Als gelovige mensen beloofden wij een kapel te bouwen op een plaats, nader te bepalen, toegewijd aan onze Lieve Vrouw van Goeden Raad, indien geen der onderduikers van ’t Langhout op transport zou moeten naar Duitsland. Volgens mij zijn de gevangen genomen onderduikers op een wonderdadige manier ontsnapt aan deportatie. De Sicherheitsdienst, de mannen van Nietsche en Ströbel, waren mannen van het vak en toch lieten zij zich door valse persoonsbewijzen om de tuin leiden, zelfs van een man die deserteur was en ook van een ander die vogelvrij verklaard was. De kapel staat er, door mij Onze Lieve Vrouw van het Langhout genoemd, Onze Lieve Vrouw van Goeden Raad.
Kapel op ‘t Langhout
Belofte in zware nood , razzia october 1944
Ingezegend door pastoor Hillebrand april 1952
Gesticht door onderstaande onderduikers uit Maasbree
Piet Daemen Sjang Timmermans
Toën Niesen Piet Joosten
Gebr.Grutters Küup Hermans
Gies Hermans Küup Muysenberg
